กรมวิทย์ฯ เผย ผลการเฝ้าระวังสายพันธุ์เชื้อไข้หวัดใหญ่ในไทย ชี้ สายพันธุ์ A ‘H1N1’ ระบาดมากสุดในไทย
วันนี้ (21 ต.ค. 67) นายแพทย์ยงยศ ธรรมวุฒิ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กล่าวถึงสถานการณ์การระบาดของโรคไข้หวัดว่า สถานการณ์ระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม 2566 จนถึงปัจจุบัน ทั่วโลกพบไข้หวัดใหญ่ชนิด A(H3N2), ไข้หวัดใหญ่ชนิด A(H1N1) pdm09 และไข้หวัดใหญ่ชนิด B (Victoria Lineage) เป็นสาเหตุของการระบาดของโรคไข้หวัดใหญ่ตามฤดูกาล
ผลการวิเคราะห์สารพันธุกรรมของเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ และตรวจจำแนกสายพันธุ์โดยการวิเคราะห์ลำดับพันธุกรรมในปัจจุบันจากทั่วโลก พบรายละเอียดดังนี้
1.ไข้หวัดใหญ่ชนิด A(H1N1) pmd09 พบสัดส่วน 33.87% ซึ่งเป็นสายพันธุ์ A(H1N1) pdm09 clade 6B.1A.5a.2a.1 สัดส่วน 14.29% และ clade 6B.1A.5a.2a สัดส่วน 85.71%
2.ไข้หวัดใหญ่ชนิด A(H3N2) พบสัดส่วน 53.23% ซึ่งเป็นสายพันธุ์ A(H3N2) clade 3C.2a1b.2a.2a.3a.1 สัดส่วน 95.45% และ clade 3C.2a1b.2a.2a.3 สัดส่วน 1.52%
3.ไข้หวัดใหญ่ชนิด B กลุ่ม Victoria สัดส่วน 12.9% ทั้งหมดเป็นสายพันธุ์ B/Victoria clade VIA.3a.2
สำหรับประเทศไทย สถานการณ์การระบาดของเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ในปัจจุบัน พบไข้หวัดใหญ่ A(H1N1) pdm09 มากที่สุด คิดเป็นสัดส่วน 41.25% รองลงมาคือไข้หวัดใหญ่ชนิด A(H3N2) 32.24% และชนิด B(Victoria) มีสัดส่วน 26.51% ตามลำดับ
จากการวิเคราะห์สายพันธุ์ของเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ในประเทศไทยด้วยการประยุกต์ใช้เทคนิคการวิเคราะห์ลำดับพันธุกรรมทั้งจีโนม และประเมินความสอดคล้องกับสายพันธุ์วัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ที่องค์การอนามัยโลกประกาศสำหรับซีกโลกใต้ ปี 2024 พบดังนี้
1.ไข้หวัดใหญ่ชนิด A/Victoria/4897/2022 (H1N1) pdm09-like virus (6B.1A.5a.2a.1) พบในประเทศไทยช่วงตุลาคม 2566 ถึงกันยายน 2567 ในสัดส่วน 5.32% แต่สำหรับวัคซีนที่ใช้ในประเทศไทยในปี พ.ศ.2566 เป็นสายพันธุ์ A/Sydney/5/2021 (H1N1) pdm09-like virus ที่แตกต่างจากสายพันธุ์นี้เล็กน้อย
2.ไข้หวัดใหญ่ชนิด A/Thailand/8/2022 (H3N2)-like virus พบในประเทศไทย 100% และตรงกับสายพันธุ์ที่ระบุในวัคซีนซีกโลกใต้ปี 2024 แสดงถึงความสอดคล้องสูงในการป้องกันจากวัคซีน
3.ไข้หวัดใหญ่ชนิด B/Austria/1359417/2021 (B/Victoria lineage)-like virus พบในประเทศไทย 100% และตรงกับสายพันธุ์วัคซีนซีกโลกใต้ ปี 2024 แสดงถึงความสอดคล้องในการป้องกันจากวัคซีน
สำหรับผลการวิเคราะห์การกลายพันธุ์ของยีนที่ควบคุมการผลิตเอนไซม์นิวรามินิเดส (Neuraminidase:NA) จากเชื้อไข้หวัดใหญ่ ประจำเดือนกันยายน 2567 จำนวน 85 ตัวอย่าง (อ้างอิงข้อมูลการกลายพันธุ์จากองค์การอนามัยโลก 7 มีนาคม 2566) ดังนี้
1.เชื้อไข้หวัดใหญ่ชนิด A/H3 ไม่พบการกลายพันธุ์ที่บ่งชี้การดื้อยา เชื้อในสายพันธุ์นี้ยังคงตอบสนองต่อการรักษาด้วยยาต้านไวรัสได้ดี
2.เชื้อไข้หวัดใหญ่ชนิด A(H1N1) pdm09 พบการกลายพันธุ์ที่ตำแหน่ง H275Y บ่งชี้ถึงการดื้อยาโอเซลทามิเวียร์ใน 1 สายพันธุ์ ไม่พบการดื้อยาที่ตำแหน่ง R152K และ N295S แม้จะพบยีนดื้อยาที่ตำแหน่ง H275Y แต่เหตุการณ์พบเชื้อดื้อยายังเกิดขึ้นไม่บ่อย ดังนั้นสถานการณ์การดื้อยายังอยู่ในระดับที่ควบคุมได้
3.เชื้อไข้หวัดใหญ่ชนิด B ไม่พบการกลายพันธุ์ที่บ่งชี้การดื้อยา ยังคงตอบสนองต่อการรักษาตามปกติ
การเฝ้าระวังการกลายพันธุ์ของเชื้อไข้หวัดใหญ่มีความสำคัญอย่างต่อเนื่อง เพื่อป้องกันการดื้อยาและเพิ่มประสิทธิภาพในการรักษาและป้องกันโรค ซึ่งปัจจุบันสถานการณ์ยังคงอยู่ในระดับที่ควบคุมได้ ย้ำว่าวัคซีนที่ใช้ในประเทศไทยยังสามารถป้องกันสายพันธุ์ของเชื้อไข้หวัดใหญ่ที่พบในประเทศไทยได้เป็นอย่างดี จึงขอให้ข้ารับการฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ทุกปี ควบคู่กับการดูแลป้องกันตนเอง
