โรงพยาบาลราชวิถี เผย IIMs กลุ่มโรคกล้ามเนื้อจากภูมิคุ้มกันผิดปกติ พบใน 7 คนต่อประชากรล้านคน
โรงพยาบาลราชวิถี กรมการแพทย์ เผย idiopathic inflammatory myopathies (IIMs) เป็นกลุ่มของโรคกล้ามเนื้ออักเสบที่เกิดจากความผิดปกติของภูมิคุ้มกัน เป็นกลุ่มที่ยังไม่ทราบสาเหตุแน่ชัด แต่เชื่อว่าเกิดจากความผิดปกติทางพันธุกรรมและปัจจัยสิ่งแวดล้อม ส่งผลให้ร่างกายสร้างภูมิต้านทานต่อกล้ามเนื้อหรือเนื่อเยื่อเกี่ยวพันของตนเอง แบ่งเป็น
1.Polymyositis (PM) เป็นการอักเสบของกล้ามเนื้อหลายมัดพร้อมกัน พบบ่อยในกล้ามเนื้อต้นแขนต้นขา และกล้ามเนื้อหลอดอาหาร
2.Dermatomyositis (DM) เป็นการอักเสบของกล้ามเนื้อหลายมัดพร้อมกับมีผื่นผิวหนังอักเสบ แดง ร่วมด้วยโดยมักพบที่ใบหน้า รอบตา และผิวหนังบริเวณที่ได้รับแสงแดดเป็นประจำ โรคนี้พบเกิดร่วมกับโรคมะเร็งได้ประมาณร้อยละ 10
3.Inclusion body myositis (IBM) เป็นการอักเสบของกล้ามเนื้อ โดยจะค่อย ๆ แสดงอาการ จนมีอาการกล้ามเนื้อลีบ ซึ่งอาจใช้เวลาเป็นปี
นายแพทย์ณัฐพงศ์ วงศ์วิวัฒน์ รองอธิบดีกรมการแพทย์ กล่าวว่า โรคกลุ่มของอาการกล้ามเนื้ออักเสบหลายมัดที่เกิดจากความผิดปกติของภูมิคุ้มกันผิดปกติต่อต้านตัวเอง idiopathic inflammatory myopathy (IIMs) พบประมาณ 2-7.7 คนต่อประชากรหนึ่งล้านคน ถือเป็นโรคที่พบได้น้อย พบประมาณร้อยละ 20 ของกลุ่มโรคกล้ามเนื้ออักเสบ มักพบในวัยผู้ใหญ่ ส่วนใหญ่พบในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย ผู้ป่วยส่วนมากเริ่มด้วยอาการกล้ามเนื้อต้นแขนขาอ่อนแรงทั้ง 2 ข้าง แบบค่อยเป็นค่อยไป อาจจะมีหรือไม่มีอาการปวดเป็นเวลา 3-6 เดือนก่อนมาพบแพทย์
นายแพทย์จินดา โรจนเมธินทร์ ผู้อำนวยการโรงพยาบาลราชวิถี กล่าวว่า ผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการปวดกล้ามเนื้อเฉียบพลัน และกล้ามเนื้ออ่อนแรงภายในเวลาสัปดาห์ บางรายแค่ปวดกล้ามเนื้ออย่างเดียว สามารถเกิดร่วมกับโรคเนื้อเยื่อเกี่ยวพันอื่น ๆ มีอาการผสมทั้งสองโรคได้ เช่น โรคหนังแข็ง (scleroderma) หรือโรคเอสแอลอี (SLE) เป็นต้น ดังนั้น การตรวจจึงต้องอาศัยการซักประวัติ การทบทวนประวัติอดีต ประวัติการใช้ยา ประวัติครอบครัว และการตรวจร่างกายอย่างละเอียด ที่สำคัญคือการยืนยันผลตรวจพยาธิวิทยาของกล้ามเนื้อ เพื่อการวินิจฉัยโรคที่แน่นอนและให้การรักษาเฉพาะโรคต่อไป
แพทย์หญิงปัญนิภา บุบผะเรณู นายแพทย์ชำนาญการ กลุ่มงานอายุรศาสตร์ โรงพยาบาลราชวิถี กล่าวว่า กลุ่มของอาการมีการแสดงที่ชัดเจน ได้แก่ กล้ามเนื้อบริเวณต้นแขนและต้นขาทั้งสองข้างอ่อนแรง การตรวจเลือดมักพบระดับเอ็นซัยม์กล้ามเนื้อ เช่น ครีเอตินีนไคเนส (creatinine kinase) สูง การตรวจคลื่นไฟฟ้าวินิจฉัย (electromyography) บริเวณกล้ามเนื้อที่มีพยาธิสภาพ และมักมีอาการแสดงระบบอื่นร่วม ได้แก่ ผื่นผิวหนัง ปวดข้อ เหนื่อยง่ายจากการมีรอยของปอดลักษณะอักเสบของอินเตอร์สติเชี่ยม (interstitial lung disease: ILD) บางรายเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคมะเร็งมากกว่าประชากรทั่วไป
การวินิจฉัยกลุ่มโรค idiopathic inflammatory myopathies (IIMs) จะอาศัยลักษณะทางคลินิกร่วมกับผลตรวจทางพยาธิของกล้ามเนื้อ ซึ่งปัจจุบันยังไม่มีข้อมูลเชิงประจักษ์เพียงพอสำหรับการเลือกใช้ยารักษาผู้ป่วยมากนัก ยาคอร์ติโคสเตียรอยด์ยังเป็นยาหลักในการรักษาและยากดภูมิคุ้มกันแทนที่ยาคอร์ติโคสเตียรอยด์ เป้าหมายในการรักษาหลัก เพื่อให้ผู้ป่วยมีกำลังสมรรถภาพกล้ามเนื้อ และกลับมาดำรงชีวิต ได้ใกล้เคียงกับสภาวะปกติมากที่สุด ประกอบกับรักษาอาการอื่นควบคู่กันไปและการตรวจเฝ้าระวังโรคมะเร็งโดยเฉพาะใน 3 ปีแรกเป็นสิ่งสำคัญ
