สาธิตจุฬาฯ เปิดรายวิชา ‘ป้องกันตัวจากศาสตร์มืด’ สร้างภูมิคุ้มกันและการเอาตัวรอดทางสังคม
พรพรหม ไชยฉัตรพรสุข ผู้อำนวยการโรงเรียนสาธิตจุฬาฯ ฝ่ายมัธยม และรองคณบดี คณะครุศาสตร์ จุฬาฯ กล่าวถึงการออกแบบหลักสูตรของโรงเรียนสาธิตจุฬาฯ ฝ่ายมัธยมว่า ในปี 2562 โรงเรียนสาธิตจุฬาฯ ปรับหลักสูตรเพิ่มวิชาเลือกเสรี นอกจากวิชาพื้นฐาน จะมีวิชาเลือกเพิ่มเติมที่เกี่ยวข้องกับอาชีพในอนาคตของนักเรียน เพิ่มวิชาที่เป็นสมรรถนะสำคัญและเป็นประโยชน์ ส่วนวิชา “ป้องกันตัวจากศาสตร์มืด” เป็นวิชาเลือกเสรีที่โรงเรียนเปิดสอนมาเป็นปีที่ 3 แล้ว
กมลชนก สกนธวัฒน์ อาจารย์กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม โรงเรียนสาธิตจุฬาฯ ฝ่ายมัธยม ผู้เป็นเจ้าของรายวิชานี้ อธิบายว่า จุดเริ่มต้นของวิชาประกอบด้วย 2 เหตุการณ์ เหตุการณ์แรกคือนักเรียนแต่ละคนมีโจทย์ในชีวิตที่แตกต่างกัน แต่สิ่งที่ทุกคนมีเหมือนกันคืออยากจะก้าวข้ามผ่านโจทย์ในชีวิตไปให้ได้ ประกอบกับช่วงนั้นสังคมกำลังมีประเด็นปัญหาเกี่ยวกับด้านจิตใจ ความเครียด โรคซึมเศร้า จึงตั้งคำถามกับตัวเองว่าในฐานะที่เราเป็นครู เราจะช่วยนักเรียนได้อย่างไร เหตุการณ์ที่สอง เกิดจากโลก Social Media นำเสนอข้อมูลที่เป็นเท็จ มี Hate Speech สร้างความเกลียดชัง ใช้ความรู้ในทางที่ผิด ใช้กลโกงทำร้ายผู้อื่น จึงมีความคิดว่าถ้านักเรียนออกไปเจอกับสังคมที่โหดร้าย จะทำอย่างไรให้นักเรียนมีภูมิคุ้มกันที่ดี
กมลชนก กล่าวว่า สำหรับชื่อของรายวิชานี้ มาจากองค์ประกอบ 3 ประการ ประการแรกคือสะท้อนจุดมุ่งหมายของวิชา เมื่อนักเรียนเห็นชื่อวิชาแล้วพอจะรู้ว่าเรียนเกี่ยวกับอะไร ประการที่สองอยากได้ชื่อวิชาที่มีความคิดสร้างสรรค์ แตกต่างจากชื่อวิชาเดิมที่เคยมี ส่วนประการสุดท้ายคือต้องเป็นชื่อที่เป็น First Impression ที่ดี จึงนึกถึง “วิชาการป้องกันตัวจากศาสตร์มืด” จากเรื่อง “แฮร์รี่ พอตเตอร์” ซึ่งชื่อนี้สอดคล้องกับสิ่งที่อยากนำเสนอทั้ง 3 ประการ
ศาสตร์มืด หมายถึง ปีศาจที่เข้ามาขัดขวางหรือเป็นอุปสรรคในการใช้ชีวิต เกี่ยวโยงกับความมืด 2 ด้าน คือ ความมืดในใจ ไม่ว่าจะเป็นความเครียด ความท้อแท้ การไม่เห็นคุณค่าในตนเอง ส่วนด้านที่สองคือ ความมืดจากภายนอก ในสังคมเต็มไปด้วยการแสดงออกโดยเฉพาะใน Social Media ที่มีส่วนสร้างความเกลียดชัง ใช้ความรู้เอาเปรียบผู้อื่น จึงควรสร้างภูมิคุ้มกันในตัวที่ดีแก่เด็ก ให้มีเครื่องมือที่จะออกไปเอาชนะได้
การเรียนการสอนรายวิชาป้องกันตัวจากศาสตร์มืด ประกอบด้วยการทำกิจกรรม การลงมือปฏิบัติ การจำลองเหตุการณ์ และมีการสะท้อนความคิด สะท้อนการเรียนรู้ สะท้อนคุณค่าของตนเอง เช่น หากต้องเจอกับเหตุการณ์ที่กระทบกับ หรือเจอกับเหตุการณ์เดียวกันกับที่เคยส่งผลกระทบต่อจิตใจอีก จะสามารถย้อนถึงวิธีการที่ใช้ในการป้องกัน นำไปใช้ในการแก้ปัญหาได้
ตัวแทนนักเรียนที่เรียนวิชาป้องกันตัวจากศาสตร์มืด กล่าวว่า สนใจวิชานี้เพราะชื่อวิชาน่าสนใจ เมื่อได้อ่านรายละเอียดแล้วชอบ เพราะสอนเกี่ยวกับทักษะการใช้ชีวิตประจำวัน เนื้อหาไม่เครียด มีกิจกรรมเปลี่ยนทุกสัปดาห์ เช่น การแสดงละครที่มีบทเกี่ยวกับการปฏิเสธ ปฏิเสธอย่างไรให้อีกฝ่ายไม่เสียใจ สอนเรื่องการเลือกใช้คำพูด การเป็นผู้พูด และการเป็นผู้ฟังที่ดี กิจกรรมดูภาพยนตร์ โฆษณา แล้วถอดบทความออกมาเกี่ยวกับการใช้ชีวิตว่าได้บทเรียนอย่างไร นำทักษะไปใช้ชีวิตในอนาคตอย่างไร
